Stemstoornissen
Onze stem is het mechanisme bij uitstek dat we gebruiken om te communiceren. De structuren (twee stembanden of stemplooien) die instaan voor het maken van ons stemgeluid zijn echter heel kwetsbaar. Indien er problemen optreden met het stemapparaat, is het belangrijk dit tijdig te laten onderzoeken (raadpleeg hiervoor een neus-, keel-, en oorarts). De langdurige aanwezigheid van een stemprobleem kan er namelijk voor zorgen dat dit probleem verder uitgroeit tot een stemstoornis. Stemproblemen en stemstoornissen komen voor bij jong en oud. Een goede verzorging van de stem is dan ook een must.
Stemstoornissen
Stemstoornissen kunnen zowel een organische (letsel) als een functionele oorzaak hebben. Mogelijk kan een verkeerd gebruik van de stem ook leiden tot een organisch letsel. Stempatiënten hebben vaak klachten zoals heesheid, stemvermoeidheid, stemverlies, gespannen stemgeving, stembreuken, trillende stem, pijn in keel, kortademigheid, het gevoel dat er iets in de keel zit, … . Als deze klachten langer dan twee weken aanwezig zijn, is het aangewezen een arts te raadplegen voor dit probleem.
Het logopedisch onderzoek en de behandeling van een stemprobleem of een stemstoornis gebeurt enkel op voorschrift van een neus-, keel-, en oorarts. Zij kunnen namelijk de stembanden goed visualiseren en een correcte diagnose stellen. Deze diagnose is belangrijk voor het opstarten van de juiste behandeling.
Voorbeelden van stemstoornissen
- Stembandknobbeltjes (noduli)
- Stembandverlamming
- Stembandpoliep
- Stembandcyste
- Laryngectomie (stembandtumor)
- Stemproblemen door veroudering (presbyfonie)
- …
Voor elk stemprobleem moet de behandeling afgestemd worden op de individuele patiënt. Voor de behandeling wordt vaak een combinatie van verschillende methodes aangewend, op maat van de patiënt met zijn of haar stemprobleem. Ook voor deze behandeling kan u bij ons terecht.
Stemtraining – stemcoaching
Naast stemstoornissen kunt u in de praktijk ook terecht voor het verder ontwikkelen en optimaliseren van de stem. Klachten waaronder stemvermoeidheid, beperkte luidheid en draagkracht zijn typische voorbeelden van stemproblemen bij beroepsspreker. Tijdens een intakegesprek brengen we de mogelijkheden van de stem in kaart en stellen we realistische doelstellingen op.
Naast algemene stemvorming, wordt er ook aandacht besteed aan houding, uitspraak, intonatie, tempo, expressie, presentatietechnieken,… .
Stemadvies en stemhygiëne
Volgende aspecten kunnen een negatieve invloed uitoefenen op de stem:
- Roepen, gillen en schreeuwen
- Overmatig stemgebruik
- Roken, cafeïne, alcohol
- Kuchen en keelschrapen
- Gespannen fluisteren
- Airconditioning, beperkte luchtvochtigheid
- Vermoeidheid, stress
- Medisch: reflux, allergie, astma, slikproblemen, medicatie, …
Een combinatie van bovenstaande factoren kan mogelijk leiden tot een stemprobleem of het ontstaan van een stemstoornis.
Door volgende maatregelen toe te passen kan je de stem verzorgen en optimaal houden:
- Drink voldoende water
- Zorg voor een goede luchtvochtigheid
- Probeer de keel vochtig te houden door dagelijks te dampen met zuiver water
- Laat de stem ook geregeld volledig rusten (30 minuten)
- Bij irritatie in de keel: tracht een slokje water te drinken of gebruik een ‘stille kuch’
Meer info: www.stempreventie.be